İTİRAZ EDEN HAKKINI ALIR
TürkMedeni kanun’daki değişiklikleri biliyor musunuz? Meclisteki ‘Mal ortaklığı’ ya da aylenin reisi kim tartışmalarını sağır sultan hanım bile duymuştur. Ancak, duymak yeterli değil, bilmek, hatta hukukçular kadar bilmek gerek. Çünkü medeni kanun dediğimiz bu ayle hukukunu düzenleyen yasaların uygulanabilmesi için sizin de haklarınızı bilmeniz gerekiyor.
Вы знаете об изменениях в гражданском праве Турции? Споры в Меджлисе о совместном владении имуществом и о том, кто является главой семьи слышал даже глухой. Однако слышать недостаточно, нужно знать, причем знать на уровне юристов. Потому что для того, чтобы законы, регулирующие семейные отношения, которые мы называем «гражданскими правами», работали, необходимо, чтобы и вы знали свои права.
Sorunları olsa da, sıkıntı yaratacak bazı hüкümler içerse de, kullanmayı öğrenmemiz gereken yeni hakklarımız var artık. Rengini sevmesek de istediğimiz yöne doğru gitmemizi sağlayacak bir araba bibi düşünün.
Yeni yasa ile ilgili kadın gruplarının temsilcileri görüştük ve değişiklikleri kavramanız için önemli maddeleri listeledik. İster yaklaşik 8,5 milyon evli kadından biri ya da evlenme ihtimali olan bir kadın olun, bu bilgiler bir gün işinize yarayabilir.
Даже если некоторые положения вызовут споры и сомнения, теперь у нас есть права, которыми мы должны научиться пользоваться. Представьте себе, что это машина, цвет которой нам не нравится, но, которая, тем не менее, везет нас в правильном направлении.
По поводу нового закона мы встретились с представителями организаций и попросили у них разъяснения о некоторых важных положениях. Будь вы одна из 8,5 миллионов замужних женщин или всего лишь собираетесь замуж, когда-нибудь эти сведения вам пригодятся.
EVLİLİK -брак
EVLİLİK YAŞI - брачный возраст
ESKİ madde/ старое положение
Kadın 15, erkek 17 yaşını doldurmadan evlenemez. Kadın 14 erkek 16 ise oğlanüstü durumlarda hakim kararıyla, karardan önce ana/baba veya vasi mutlaka dinlendikten sonra evlenibilir.
Брачный возраст для женщин – 15, для мужчин – 17. В чрезвычайной ситуации брак разрешается женщинам в 14, мужчинам в 16 по решению суда и при согласии родителей или опекунов.
YENİ Madde/ новое положение
Kadın da erkek de 17 yaşını doldurmadan evlenemez. Kadın ve erkek 16 ise oğlanüstü durumlarda hakim kararıyla, olanak bulundukça karardan önce ana/baba veya vasi dinlendikten sonra evlenibilir.
Брачный возраст для женщин и мужчин – 17. В чрезвычайной ситуации брак разрешается женщинам и мужчинам в 16 лет по решению суда и при согласии родителей или опекунов.
GÖRÜŞ/мнение специалиста
Evlilik yaşını 18e yükseltilmesi gerekirdi. Uluslar standartlar ve imzalamış olduğumuz Çocuk hakkları sözleşmesi gereği, 18 yaşına kadar herkez çocuktur. Diğer bütün yükümlülükler için yaş sınırı 18’dir.
Брачный возраст должен был быть определен 18 годами. Согласно международным стандартам и Договор о правах детей, подписанный Турцией, каждый младше 18 лет считается ребенком. В отношении всех остальных обязательств возраст совершеннолетия – 18 лет.
EVLİLİK YASAĞI – запрет на брак
ESKİ . Evlenmenin yasak oldugu durumlar:
Bir kişi annasi, babası, kardeşleri, üvey kardeşleri, amca, teyze, halı, dayısıyla evlenme ortam kalkmış ise bile bu eşin çocuklarıyla ve evlatlık ise evlat edinilen kişiyle veya bu kişinin eşleriyle evlenemez.
Никто не может жениться/выйти замуж на матери, отце, братьях родных и сводных, тетках, дядях, и их родных и приемных детях…..тыр-мыр…
YENİ. Eskiden evlenmek yasak olan kişilere ek olarak: amca, dayı, hala, teyze ile yeğenleri bir de evlat edinenle edilinenin çocukları da evlenemez. Добавление к старому положению: приемный родитель с детьми приемных детей …нельзя никому ни на ком, кроме кузенов
GÖRÜŞ
Daha genişleyip küzenler arası evlilikleri de kapsaması gerekirdi.
Нужно было расширить список, включив в него и двоюродных братьев.
MÜRACAAT YERİ/ место подачи заявления о браке
ESKİ. Erkeğin oturduğu yerin evlendirme memurluğuna başvurulur.
Только по месту проживания мужа.
YENİ. Erkek veya kadının oturduğu yerin evlendirme memurluğuna başvurulur.
По месту проживания мужа или жены.
AYLE REİSLİĞİ/ глава семьи
ESKİ. Aylenin reisi kocadır.
Главой семьи является муж.
YENİ. Eşler birliği beraberce yönetirler.
В семье устанавливается равноправие.
EV SEÇİMİ/выбор места жительства
ESKİ. Yaşanacak konutu koca seçer.
Место жительства выбирает муж.
YENİ. Eşler yaşanacak konutu birlikte seçerler.
Супруги вместе выбирают место жительства.
BİRLİĞİN GİDERLERİ/семейные расходы
ESKİ. Koca, karı ve çocukları yediripm içirmekle, bakımlarıyla yükümlüdür.
Муж несет ответственность за расходы на питание и прочие надобности супруги и детей.
YENİ. Eşler birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve mal varlıkları ile katılırlar.
Супруги вносят вклад в семейное благосостояние в виде имущества (и усилий) каждый пропорционально своим возможностям.
SOYADI /фамилия
ESKİ. 1997 yılında alınan bir kararla artık kadın kendi soyadını eşinin sıyadınından önce gelmek üzere birlikte kullanabilir.
Согласно принятому в 1997 г. закону женщина может по желания использовать двойную фамилию (свою девичью и мужа).
YENİ. Aynı kaldı.
Осталось неизменным.
GÖRÜŞ: Kadın sadece kendi soyadını kullanmak isterse veya erkek kadının soyadını almak isterse bu maddeyle mümkün değil. Ayrı bir dava açmaları gerekiyor.
Если женщина пожелает пользоваться в браке своей девичьей фамилией, по данной статье это невозможно, необходимо специальное судебное решение.
BİRLİĞİN TEMSİLİ/ представление семейных интересов
ESKİ. Evlilik birliğini koca temsil eder.
Представительство осуществляет супруг.
YENİ. Evlilik birliğini eşler birlikte temsil eder.
Вместе.
3. SAHISLARA KARŞI BİRLİĞİN TEMSİLİ/представительство перед 3-и лицами
ESKİ. Evin daimi ihtiyaçları için hem koca hem karı birliği temsil edebilirler. 3’cü şahislara karşı koca sorumludur.
В решении повседневных вопросов – представление семьи осуществляют оба супруга, перед 3-и лицами – только супруг.
YENİ. Eşlerden her biri, birliği temsil yetkisi bulunmaksizin yaptığı işlemlerden kişisel olarak sorumludur. Eşler aynı zamanda birliğin temsili yetkisini kullandıkları hallerde üçüncü kişilere karşı birlikte sorumlu tutulacaklardır.
Каждый из супругов представляет свои дела сам, совместные – вместе.
EŞLERİN MESLEK SEÇİMİ/выбор супругом профессии и места работы
ESKİ. Bu konuda bir düzenleme yoktu.
Раньше такого положения не было
YENİ. Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde diğerinin iznini almak zorunda değildir.
Ни одному из супругов не требуется разрешения на работу или выбор профессии.
GÖRÜŞ. 1990 yılına kadar geçerli olan madde 159, karının meslek ve sanatını yapabilmesi içinkocasının iznini gerektiriyordu. Anayasa mahkemesince iptal edilmişti.
До 1990 г. жене требовалась разрешение супруга на работу или занятия искусством. Положение отменено решением Конституционного суда.
Yeni yasada sadece önceleri «Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde diğerinin iznini almak zorunda değildir» olarak yer alan yeni maddeye TBMM Adalet Komisyonu Alt Komisyonu « Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde ve bunların yürütülmesinde evlilik birliğinin huzur ve yararını göz önünde tutar» cümlesini ekledi. Bu değişikliğin kadınlar aleyhine kullanabileceği, iş ve meslek seçimlerini daraltabileceği düşünülüyor.
MALLARDA TESSARUF YETKİSİNİN KULLANILMASI/распоряжение общим имуществом.
ESKİ. Düzenleme yok.
Раньше такого положения не было
YENİ. Özel önlem olarak hakime eşlerden birisinin tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına karar verme yetkisini tanınmaktadır. Ayrıca maddenın 3cü fıkrasına göre eşlerden birinin taşinmaz malları ilgil olarak tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına hakim kendiliğinden karar verebilme yetkisindedir.
В качестве меры предосторожности судье предоставлено право ограничивать права одного из супругов в распоряжении общим имуществом.
GÖRÜŞ: Bu hükümle, boşanmaya kararlı olan kocanın sırf kadına nafaka veya tazminat ödememek için mevcut mallarını başkalarına devretme imkanı önlenmekte ve ayrıca eşlerin birbirinden mal kaçırmaları yolu da kapatılmış olmaktadır.
Это положение позволяет предотвратить случаи сокрытия или перевода на другое лицо совместного имущества со стороны недобросовестного супруга, желающего развестись и сокрыть имущество от жены/мужа.
ÇOCUKLARDA SON SÖZ HAKKI/ воспитание детей
ESKİ. Evlilikte anne-baba vilayeti birlikte kullanır. Anlaşmazlık halinde babanın oyu geçerlidir.
В браке родители вместе пользуются родительской властью по отношению к детям. В случае противоречий право голоса принадлежит отцу.
YENİ. Evlilikte anne-baba vilayeti birlikte kullanır.
В браке родители вместе пользуются родительской властью
BOŞANMA/развод
DAVA AÇMA YERİ/ место подачи иска о разводе
ESKİ. Davacının ikametgahıdır. (Yaşanacak konutu erkek seçtiği için kadın nerede olursa olsun o konutun yerleşim yerindeki mahkemeye başvurmak zorundadır)
Местом подачи иска является суд в месте жительства истца (поскольку место жительства выбирал супруг, женщина, где бы ни жила, обязана была обращаться по этому месту)
YENİ. Boşanma ve ayrılık davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim veya davadan önce son defa altı aydan beri beraber oturdukları yerin mahkemesi.
По месту жительства истца или по месту последнего совместного проживания в последние 6 месяцев.
KADIN KİŞİSEL DURUMU/ личное положение супруги
ESKİ. Boşanan kadın bekarlık soyadını alır, ancak talebi üzerine hakim kararıyla kocasının soyadını taşımasına izin verebilir.
После развода жена вправе взять девичью фамилию, либо в соответствии с личной просьбой по решению суда поставить фамилию мужа.
YENİ. Boşanan kadın evlenmeden önceki soyadını alır, ancak kadın evlenmeden önce dul idiyse hakim kararıyla bekarlık soyadını taşıma izin verebilir. Yine kadının talebi halinde hakim kararıyla kocasının soyadını taşımasına izin verebilir.
Жена после развода может взять добрачную фамилию, если же она была вдовой до брака, по решению суда ей может быть дано разрешение носить девичью фамилию либо фамилию мужа.
BOŞANMA SEBEPLERİ/причины развода
ESKİ. Eşin tarafından hayatına kastedilen veya pek fena muamele yapılan karı veya koca boşanma davası açabilir.
Покушение на жизнь либо крайне жестокое обращение одного из супругов
YENİ. Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derece onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir.
Покушение на жизнь, крайне жестокое либо унизительное обращение одного из супругов по отношению к другому.
ESKİ.Yüz kızartıcı suç işleyen veya kendisiyle ortak hayatı çekilmez hale getirecek derecede haysiyetsiz bir yaşam süren eş hakkında diğer eş her zaman boşanma davası açabilir.
Совершение позорного проступка или преступление; поведение, делающее совместную жизнь невыносимой может стать причиной развода.
YENİ: Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zanam boşanma davası açabilir.
Практически то же самое с добавлением «…если от другого супруга нельзя будет ожидать продолжения совместной жизни…»
ESKİ. Terk nedeniyle boşanma, evlilik görevlerini ifa etmemek amacıyla3 ay evine dönmeyen eş aleyhinde boşanma davası açılabilir. Terkten itibaren 2 ay geçtikten sonra mahkeme kararıyla dön uyarısı yapılabilir.İhtardan sonra 1 ay içinde eve dönemezse boşanma davası açılır.
Развод может быть осуществлен против супруга, покинувшего семью, чтобы не исполнять обязанности по отношению к ней и не возвращающегося в течение 3 месяцев. Через 2 месяца после его ухода судьей может быть вынесено предписание о возвращении. При неисполнении предписания в теч.1 месяца открывается бракоразводный процесс.
YENİ. Terk nedeniyle boşanma davası terkten itibaren 4 ay geçtikten sonra yargıç eve dön ihtarı gönderir. İhtardan itibaren 2 ay bittiğinde boşanma davası açılır. Yani toplam 6 ay.Ortak konutu terk etmeye zorlayan ya da haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.
То же, срок ожидания увеличен до 6 месяцев. Так же (как оставление семьи) расцениваются действия мужа, выгнавшего жену из дома и открывшего против нее бракоразводный процесс по причине ухода их дома.
GÖRÜŞ. Eşlerin barışabileceğini göz önünde bulunduran yasada bekleme süreleri uzatılmıştır. Ayrıca ekleneh hüküm de son derece yerindedir. Çünkü koca eşini kovup bir de terk davası açabiliyordu.
BİRLİKTE YAŞAMAYA ARA VERİLMESİ/ перерыв в совместном проживании
ESKİ. Düzenlenme yoktu
Не было.
YENİ. Eşlerden biri, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği veya aylenin huzuru ciddi biçinde tehlikeye düştüğü sürece, ayrı yaşama hakkına sahiptir. Haklı bir sebebe dayanıyorsa, hakim, parasal katkı, konut ve ev eşyasından yararlanma ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri de alır. Çocuklar için de düzenleyici karar verebilir.
У каждого из супругов есть право проживать отдельно в случае любой опасности для семьи, личности или экономического положения. По решению суда могут приняты меры по пользованию и управлению совместным имуществом в этот период, а так же в отношении детей.
GÖRÜŞ. Herhangi bir sorun, zarar, tehlike nedeniyle kadınla çocukların bu hükümden yararlanmaları mümkün olabilir (terk sayılmaz).
Эти временные меры уходом из семьи не считаются.
BOŞANMA SIRASINDA ÖLÜM /смерть во время развода
ESKİ. Düzenlenme yoktu
Не было
YENİ. Boşanma davası sürerken ölen davacının mirasçilarından birisinin davaya devam etmesi ve davalının kusurunun ispatlanması halinde kusurlu bulunan davalı eş mirasçi olamıyor ve ölüme bağlı tasarruflar ile edinecek olduğu hakları kaybediyor. Tıpkı boşanmış olsalardı ortaya çıkacak olan durum gerçekleşiyor.
Если истец умер до завершения бракоразводного процесса, процесс могут продолжить его наследники, которые вправе доказать виновность ответчика. В случае убедительного доказывания ответчик может признаться виновным и быть лишенным сврей части наследства.
GÖRÜŞ. Yanlış ve yersiz bir durum. Doğrudan kişiye bağlı bir hakkı, mirasçilara kullandırmak hukuk tekniği açisindan yanlış. Mirastan çıkarılmayı gerektiren özel özel bir durum var ise zaten bu hüküm işletilecektir.
Неправильное и неуместное положение, по мнению специалистов.
BOŞANMADAN SONRAKİ NAFAKA DAVALARININ AÇILMA YERİ.
Место подачи заявления об алиментах
ESKİ. Düzenlenme yoktu.
Не было
YENİ. Nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesidir.
Место проживания истца.
YOKSULLUK NAFAKASI/алименты на содержание супруга (малоимущего)
ESKİ. Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eş, kusuru daha ağır olmamak şartıyla geçimi için diğer eşten süresiz olarak nafaka isteyebilir. Ancak erkeğin kadından yoksulluk nafakası isteyebilmesi için kadının hali refahta olması gerekir.
Если по причине развода материальное положение одного из супруга пошатнулсь, он имеет право требовать от другого бессрочное денежное содержание. Муж имеет право требовать от жены содержания только в случае, если последняя обладает достаточным состоянием.
YENİ. Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz nafaka isteyebilir.
То же, но положение о том, что жена должна быть достаточно состоятельной для того, чтобы содержать неимущего мужа было отменено.
GÖRÜŞ. TBMM Adalet Komisyonu Alt komisyonu ‘erkek-kadın eşitliği ilkesini zedelediği için’ erkeğin kadından yoksulluk nafakası talep edebilmesi için kadınıh hali refahta olması koşulunu kaldırmıştır. Bu durum olumlu ayrımcılık ilkesine ters düştüğünü hem de çocukların sorumluluğunu çoğunlukla kadınlar yüklendiğinden olumsuz sonuçları olabileceğini düşünüyoruz.
Положение о том, что жена должна быть достаточно состоятельной, было отменено. Мы считаем, что это противоречит принципу т.н. «положительной дискриминации», и т.к. обеспечение детей в основном ложится на женщин, может вызвать отрицательные результаты.
TEMSİL YETKİSİNİN KALDIRILMASI
ESKİ. Karı evliliği temsil yetkisini kötüye kullanır ya da kullanmaktan aciz olursa, koca bu yetkiyi kendisinden tamamen veya kısmen kaldırabilir.
В случае, если супруга злоупотребляет или не справляется с правами, супруг может отнять их или ограничить.
YENİ. Eşlerden bili temsil yetkisini aşar veya bu yetkiyi kullanmada yetersiz kalırsa, hahim bu yetkiyi kaldırabilir veya sınırlayabilir.
Права любого из супругов, злоупотребляющего своими правами или использующим их во вред семье могут быть ограничены полностью или частично по решению суда (как наша дееспособность в РФ)
GÖRÜŞ. Kötü hali olan alkol müptelası veya kumar alışkanlığı olan kocanın yetkisini hakim tarafından kısıtlanabilir veya kaldırılabilir. (Азартные игры, алкоголь и пр.)
AİLE KONUTU/распоряжение жилплощадью
ESKİ. Düzenlenme yoktu
Не было
YENİ. Eşlerden biri diğer eşin rızası olmadıkça aile konutu kira sözleşmesini feshedemez, devredemez, hakkları sınırlayamaz.
Супруг не вправе производить никакие операции с совместной недвижимостью без согласия другого супруга.
MAL REJİMLERİ/ способы владения совместным имуществом
YASAL MAL REJİMİ/законный способ
ESKİ. Mal ayrılığı.
Раздельное владение
YENİ. Eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması asıldır. Evlilik birliğinin kurulmasından sonra her eşin karşılığını vererek elde ettikleri mal varlığı değerleri (edinilmiş mallar) rejimin sona ermesiyle (orneğin Boşanma) eşler arasında eşit olarak paylaşilir. Kişisel mallar sahiplerinde kalır.
Между супругами осуществляется совместное владение приобретенным имуществом. При разводе имущество делится пополам, личные вещи остаются у владельцев.
BAŞKA BİR MAL REJİMİNİN SEÇİMİ /другие способы
Mal rejimi sözleşmesi noterde düzenlenir. Ancak taraftar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler.
Прочие способы владения имуществом регистрируются у нотариуса. Но возможно и письменное волеизъявление супругов о выбранном способе при подаче заявления о регистрации брака.
GÖRÜŞ. Evlenme başvurusu sırasında kadınlar mal rejimini seçmenin ne anlama geldiği konusunda bilgilendirilmeyebilirler ve bir dilekçinin imzalanması ile alelacele kendilerini bağlayacak olan bir seçim yapabilirler. Kadınlar açısından riskli olabilir.
Женщина может не быть поставлена в известность о том, что подразумевает под собой тот или иной способ владения имуществом и рискует связать себя невыгодным контрактом.
SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ/ прочие способы владения имуществом на выбор
ESKİ. Mal birliği, Mal ortaklığı.
Совместное владение; партнерское (компаньонское) владение.
YENİ. 1. Mal ayrılığı/ раздельная собственность
2. Paylaşmalı mal ayrılığı/ договорная совместная собственность
3. Mal ortaklığı/ совместная собственность
Отредактировано ŞEHRİBAN (2006-05-27 20:23:10)